Igor Lipiński
Wydział Biologii UW

Myśląc o istotnych elementach komórki, nie wolno zapominać o jednych z najważniejszych organelli obecnych praktycznie w każdej komórce eukariotycznej – mitochondriach. Dlaczego praktycznie każdej? Przykładem komórek, które nie posiadają tej struktury, są chociażby dojrzałe erytrocyty. Co ciekawe, są znane nauce eukarionty, które radzą sobie bez mitochondriów, a pierwszym z takich przypadków, który został dobrze udokumentowany, jest rodzaj pierwotniaków Monocercomonoides, które oddychają beztlenowo na drodze glikolizy, zaś geny związane z mitochondriami są u nich całkowicie nieobecne. Niemniej jednak sprawne elektrownie są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania większości organizmów.

Igor Kłykociński
Zakład Genetyki Bakterii, Instytut Mikrobiologii, Wydział Biologii UW

Większość form życia, które dostrzegamy na co dzień należy do domeny Eukarya. Jednak co jest tak wyjątkowego w strukturze ich komórek, że pozwoliła na drodze ewolucji, na stworzenie takiej mnogości żywych form? Z pozoru zupełnie od siebie różnych jak człowiek, paprotka czy pieczarka. Odpowiedzią są organelle, a w szczególności mitochondria i chloroplasty, które pozwoliły na o wiele wydajniejsze funkcjonowanie komórek.

Eryk Gadzała
XXI Liceum Ogólnokształcące im. św. Stanisława Kostki w Lublinie
@oleum_taurus

Chemia organiczna jest działem, który cechuje się ogromną różnorodnością związków chemicznych. W tym całym chaosie da się wyróżnić jednak kilka, jakże ważnych, szerokich grup związków chemicznych. Jedną z takich grup stanowią lipidy, inaczej zwane tłuszczowcamiDo lipidów zalicza się bardzo wiele zróżnicowanych budową substancji. Najbardziej powszechnymi, a zarazem ważnymi pod kątem egzaminu maturalnego, rodzajami tłuszczowców są lipidy proste, lipidy złożone oraz lipidy izoprenowe. Dzielą się one na mniejsze grupy i podgrupy, o których ten artykuł będzie traktował.

Magdalena Bakoń
XXXV LO im. Bolesława Prusa w Warszawie

Obecnie niemal każdy z nas słyszał co nieco o wirusach. Zazwyczaj skupiamy się na tych chorobotwórczych, ale nie powinniśmy zapominać o reszcie, które są bardziej pożyteczne. Naukowcy szacują, że w naszej wirosferze (sferze, gdzie znajdują się wirusy – czyli de facto wszędzie) znajduje się 1031 cząstek wirusowych. Na całe szczęście nie wszystkie są zakaźne, co więcej – większość jest niegroźna. Te małe cząsteczki od milionów lat wywierają wielki wpływ na organizmy żywe. Ba… ostatnio nawet jeden z nich wywrócił naszą rzeczywistość do góry nogami. Ale najlepiej będzie, jak zaczniemy od początku…

Kalina Marfiak-Kowalski
XXXV LO im. Bolesława Prusa w Warszawie

Układ nerwowy jest odpowiedzialny za wiele czynności. Dzięki niemu między innymi czujemy, że patelnia jest gorąca i nie przypalamy sobie ręki. Układ ten także pozwala nam wyczuć, gdy chodzi po nas pająk (wtedy “na spokojnie” możemy zacząć panikować). Jeśli więc nasz układ nerwowy pracuje nieprawidłowo, to mamy do czynienia z niezwykle poważnym zaburzeniem medycznym. Od paraliżu po anaglezję wrodzoną (brak odczuwania bodźców bólowych). Jak to się dzieje, że zdajemy sobie sprawę z otaczającego nas świata?