Adrian Macion
Zakład Genetyki Bakterii, Instytut Mikrobiologii, Wydział Biologii UW

Struktury homologiczne występują w organizmach, które łączy wspólny przodek, jednak elementy te mogą pełnić różne, często dosyć odmienne funkcje. Struktury analogiczne pełnią podobne funkcje jednak charakteryzują się odmiennym planem budowy wynikającym z różnego pochodzenia ewolucyjnego.

Amelia Kudasik
V Liceum Ogólnokształcące im. Augusta Witkowskiego w Krakowie

Ludzie już w starożytności uważali, że mózg pełni niezwykle istotną funkcję. Mózg był tematem rozważań Hipokratesa, który stwierdził, iż jest to centrum emocji oraz świadomości człowieka. Współcześnie często słyszymy, że mózg to centrum zarządzania organizmu. W końcu pełni on rozmaite funkcje, często niezbędne do przeżycia człowieka. Jaka jest budowa mózgu? Jakie funkcje pełnią poszczególne jego elementy?

Andrzej Rzepko

III Liceum Ogólnokształcące im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie

Spermatogeneza, czyli proces powstawania i dojrzewania plemników zachodzi w kanalikach nasiennych tworzących sieć jądra. Organizacja komórek biorących udział w powstawaniu plemników w kanalikach jest ściśle uporządkowana, od pierwotnych komórek macierzystych znajdujących się przy błonie podstawnej do zróżnicowanych już plemników w centralnej części światła kanalików.

Adrian Macion
Zakład Genetyki Bakterii, Instytut Mikrobiologii, Wydział Biologii UW

Pierwotniaki (Protista) są jednokomórkowymi organizmami jądrowymi (Eucaryota). W ogólnym modelu budowy cechy pierwotniaków są zbliżone do cech pozostałych komórek jądrowych. Podobnie jak grzyby czy rośliny posiadają one jądro komórkowe (możliwe są jednak specyficzne zmiany w obrębie liczby i architektury jądra – porównaj: orzęski). Procesy podziału i rozlokowania chromosomów do komórek potomnych przebiega z udziałem wrzeciona kariokinetycznego (o klasycznej budowie mikrotubuli). Ośrodkami formowania wrzeciona są bieguny wrzeciona podziałowego, które (w przeciwieństwie do komórek zwierzęcych) nie zawsze zawierają centriole. Protista stanowią niezwykle różnorodną grupę organizmów jednokomórkowych – zarówno pod względem struktury komórki jak i jej fizjologii, ekologii i możliwości formowania nawet bardzo złożonych kolonii. Kolonie możemy podzielić na złożone z osobników o identycznej strukturze i fizjologii (kolonie izomorficzne) lub złożone z osobników odmiennych (kolonie heteromorficzne). Kolonie heteromorficzne stanowią najwyższy stopień złożoności struktury i funkcji zespołów pierwotniaków. Pojedyncze osobniki mogą ulegać specjalizacji do pełnienia określonych funkcji. Specjalizacja ta w niektórych przypadkach jest tak daleka, że osobnik taki nie jest w stanie funkcjonować jako komórka samodzielna. Specjalizacja jest możliwa dzięki obecności różnorodnych organelli np. aparat gębowy z cytostomem, wodniczki tętniące, organelle obronne.

Dominika Kalinowska

IX LO im. Klementyny Hoffmanowej w Warszawie

Komórki budujące nasze ciało nie są tworami statycznymi, działają całkiem podobnie do ludzi. Najpierw powstają, potem się mnożą i pracują, a na końcu obumierają, by ich miejsce zajęły nowe, zdrowe komórki.

Życie takiej komórki można streścić do postaci cyklu komórkowego, czyli domkniętego szlaku następujących po sobie wydarzeń z życia komórki. Na cykl komórkowy składają się następujące fazy: interfaza (a w niej G1, S, G2), faza podziałowa (M) oraz faza spoczynku (G0). Fazy scharakteryzujemy w formie punktów, aby były bardziej przejrzyste.